Respecteert jouw paard je persoonlijke ruimte?

Respecteert jouw paard je persoonlijke ruimte?

Veel gehoorde term in omgang met paarden is ‘respect voor persoonlijke ruimte’, maar wat houdt dat eigenlijk in. Lees verder als je meer wil weten over de zin en onzin over dit onderwerp.

Lopen aan het halstertouw = leren

Lopen aan het halstertouw is een oefening die paarden moeten leren, paarden worden niet met deze eigenschap geboren. Bij een veulen valt duidelijk op dat ze er in aanvang niets van snappen. De meeste veulens gaan als eerste reactie (op de druk die het halster achter de oren geeft) terugtrekken.

Door het leren in kleine stapjes op te delen – en je training zo te maken dat de kans op succes groot is – kan je voorkomen dat het paard op onprettige wijze het leerproces moet doorlopen. Het is dan NIET NODIG om er een TREKWEDSTRIJD er van te maken. Door de oefening op jonge leeftijd aan te leren, volledig af te maken en te onderhouden, kan elk paard leren netjes naast zijn begeleider te lopen in gewenst tempo, op GEWENSTE AFSTAND en gewenste positie. Loopt je paard TE DICHTBIJ? Dan is de oefening dus niet af of is er ergens in de training iets fout gegaan. Dit heeft NIETS MET DOMINANTIE OF RESPECT TE MAKEN!

Juiste leertempo en prettige ‘juf’ of ‘meester’

Het gebeurt regelmatig dat mensen SNELLE en/of GROVE TRAINING gebruiken om een paard iets te leren, maar dit is NIET NODIG. Natuurlijk kan het paard dan ook leren, maar helaas leert het ook andere dingen die je eigenlijk je paard niet wilt leren. Zo kan het paard bijvoorbeeld leren dat dat omgang met mensen stressvol, angstig of zelfs pijnlijk kan zijn.
Maar misschien nog kwalijker, tijdens het aanleren van ‘lopen aan het halster’ met snelle en/of grove trainingsmethode wordt grote druk op het halstertouw gebruikt. Dit is nodig omdat de trainingsomstandigheden niet ideaal zijn, waardoor het paard niet snel genoeg tot de juiste oplossing kan komen. Tijdens het leerproces komt het dus voor dat  (onbedoeld) even stilstaan met grote druk op het halster of wegloopt ondanks grote druk op het halster. Hierdoor kan het paard leren dat het sterker is dan mensen.

Leren sterker zijn dan mensen

De meeste paarden weten niet dat ze ten alle tijde een mens eenvoudig omver kunnen trekken. Paarden hebben een ander brein dan mensen, met een minder sterk ontwikkelde prefrontale cortex. Dit hersengebied is vooral betrokken bij beredeneren, creatief zijn, vooruit denken en plannen. Een paard heeft dit vermogen niet zoals wij dat hebben. Daarom zie je dat zelfs de meest opgewonden hengsten nog relatief eenvoudig bij hun eigenaar blijven, ondanks dat ze slechts aan een touwtje vast zitten. Ze hebben geleerd dat ze ‘vast’ zitten bij de eigenaar en bedenken niet (tenzij dit per ongeluk ontdekt wordt) dat ze eigenlijk eenvoudig weg kunnen.

Leren op afstand lopen aan het halster

Tijdens het lopen naast de mens wil je het paard leren op een bepaalde afstand van je te lopen zodat je veilig naast het paard kunt lopen. Het lopen naast de begeleider op een bepaalde afstand is onderdeel van het leren lopen aan het halster. Het heeft HELEMAAL NIETS met RESPECT of DOMINATIE te maken. Het is gewoon een oefening net als een voet geven, trailerladen of bijvoorbeeld middendraf. Je paard is NIET RESPECTLOOS of DOMINANT als hij of zij deze oefening niet goed kan. Dan heeft je paard dit niet goed geleerd en/of zijn er andere omstandigheden die er voor zorgen dat er een probleem ontstaat.

“Staat of loopt jouw paard te dicht bij jou? Dit heeft NIETS met DOMINANTIE, RESPECT of LEIDERSCHAP te maken!”

Leren uit je persoonlijke ruimte te blijven

Het lopen aan halster is een hele andere oefening dan DE POSITIE van JE PAARD in andere omgang. Komt jouw paard TE DICHTBIJ in STAL, komt je paard te dichtbij IN DE WEI of in een ANDERE SITUATIE? Dan wil je je eerst afvragen of je paard wel snapt wat je bedoeld (heb je tijd besteed om het te leren?). Ook hier geldt dit heeft NIETS met RESPECT of DOMINANTIE te maken. Realiseer je dat wij (mensen) zelf in omgang met het paard misschien wel vijftig x per dag heel dichtbij of zelfs tegen het aan paard staan. Zoals bij het poetsen van de hals, het opzadelen, het knuffelen, het voeten uitkrabben et cetera. Dus eigenlijk zijn wij NIET CONSEQUENT en mag het paard de ene x wel in onze ruimte en de andere x niet. Als iets niet lukt is het altijd onze verantwoordelijkheid om te onderzoeken waar het fout is gegaan.

Bedenk dat iedereen iets anders verstaat onder ‘persoonlijke’ ruimte verstaat. Als jouw paard een stapje in jouw richting doet of dichtbij je staat terwijl je stilstaat is dat dan niet goed? Tel eerst eens hoe vaak je dat per dag wel goed vindt? Dus concreet, op welke afstand sta je bij je paard tijdens het opzadelen, het poetsen, het voeten uitkrabben, het opdoen van een deken, het voeren et cetera? WE HANTEREN DUS STEEDS ANDERE REGELS. Als we willen dat het paard in een HELE SPECIFIEKE SITUATIE op afstand moet blijven voor onze veiligheid, maar hanteren deze regel niet consequent, is het logisch dat het paard in de war kan raken.

Welke afstand in welke situatie?

Bedenk dat een goede trainer consequent is en het paard leert in alle situaties op dezelfde wijze de geleerde stof toe te passen. Maar wij (mensen) willen helemaal niet dat het paard ALTIJD OP EEN METER afstand blijft. In heel veel situaties is het noodzakelijk dat wij dichtbij staan, sterker nog we knuffelen en aaien wat af, waarbij we letterlijk tegen het paard aan staan > zijn we de persoonlijke ruimte even vergeten? Nee, natuurlijk niet – het kan prettig zijn voor paard en eigenaar of dichtbij elkaar te zijn. Dus rest ons te bedenken dat waar en waarom het mis gaat.

Niet wegjagen uit je ruimte?

Als gedragstherapeut ben ik GEEN VOORSTANDER van TRAININGSMETHODES, waarbij mensen HERHAALD hun PAARD uit hun ruimte moeten JAGEN MET bijvoorbeeld WAPPERENDE TOUWEN. Het is prettig een goede band te hebben met je paard. Waarom wil je dan je paard steeds WEGJAGEN uit je PERSOONLIJKE RUIMTE? Bedenk dat je paard dat doet omdat hij dat geleerd heeft van ons (in al die andere situaties). Het gedrag DICHTBIJ JE STAAN OF LOPEN komt WORDT NIET VEROORZAAKT door DOMINANTIE OF RESPECT.

Eigenlijk is het net zo gek als je paard schouder binnenwaarts te leren, en als hij het eenmaal goed kan hem gaan wegjagen als hij schouder binnenwaarts vertoont omdat hij geen respect voor je heeft of dominant is? Ook bij trailerlaadproblemen, angstproblemen of andere problemen is het WEGJAGEN UIT JE RUIMTE van je paard een ONZINNIGE, OUDERWETSE methode die NIET NODIG IS.

“Het WEGJAGEN uit je ‘persoonlijke ruimte’ kan de band met je paard schaden en nieuwe problemen veroorzaken.”

Oplossen van het probleem?

Maar loopt je paard op je tenen en komt hij te dichtbij? Zo dichtbij dat het onveilig en onprettig is? Dan is het zaak hier wat aan te doen. Probeer voor jezelf dit als duidelijke oefening op te schrijven. In welke situatie (moet natuurlijk herkenbaar zijn voor je paard) moet hij ALTIJD OP AFSTAND BLIJVEN. De situatie wil je heel exact benoemen. Waar ben je, in welke snelheid (stap?) en wat zijn alle andere factoren die van belang zijn. WELKE AFSTAND loopt het paard NU? En WELKE AFSTAND (letterlijk benoemen in centimeters) MOET HET ZIJN? Is dit uitvoerbaar in alle situaties of zijn er regelmatig situaties dat de regels toch weer anders zijn (verwarrend voor je paard). Heb je een heel duidelijk plan, dan kan je het stap-voor-stap gaan trainen. Natuurlijk hoeft je paard niet in een keer het eindresultaat te behalen, er is immers sprake van leren.

“Het WEGJAGEN uit je ‘persoonlijke ruimte’ is ONNODIG en ONZINNIG bij bijvoorbeeld TRAILERLAADPROBLEMEN, ANGST en STRESS-gerelateerde gedragingen.”

Voor je paard wandelen (paard loopt achter jou), toch?

Er zijn veel hardnekkige aannames over ‘leiderschap’, ‘dominatie’ en ‘respect’ waardoor mensen soms onnodige stressvolle en onduidelijke situaties creëren voor hun paard. Sterker nog er worden veel kansen gemist. De volgende blog vertel ik meer over de voor- en nadelen van de verschillende posities waar je paard kan lopen als je met hem wandelt

Gedragstherapie voor paarden;
Professionele hulp bij gedragsproblemen!

Heeft uw paard gedragsproblemen? U krijgt de hulp die nodig is om het ongewenste gedrag te veranderen of te stoppen! Arlène Jansen is een Tinley® gedragstherapeut voor paarden geaccrediteerd door de SPPD.

DIRECT (vrijblijvend) CONTACT? VUL HET FORMULIER EN IK NEEM ZO SPOEDIG MOGELIJK CONTACT OP.